Czasowniki nieregularne w języku niemieckim – jak się ich nauczyć raz na zawsze?
Czasowniki nieregularne to jedna z największych bolączek osób uczących się niemieckiego. Ich odmiana odbiega od schematu regularnych czasowników, co sprawia, że trzeba je po prostu zapamiętać, ale dobra wiadomość jest taka, że istnieją skuteczne sposoby na ich opanowanie!
Czy są zasady tworzenia czasowników nieregularnych?
Tak, czasowniki nieregularne powstają według pewnych schematów, które przedstawiam poniżej. Jednak nie polecam się ich uczyć na pamięć, ponieważ jeśli stworzysz sobie takie filtry w głowie i zaczniesz rozważać w trakcie mówienia, do której grupy należy dany czasownik, przestaniesz mówić, bo zbyt długo będzie trwało, zanim dopasujesz czasownik do odpowiedniej grupy. Jeśli nie wiesz jaką formę czasownik ma mieć w czasie przeszłym Perfekt, zastosuj to co wiesz, czyli regularną formę, dodając na początku czasownika przedrostek ge- a na końcu zamień końcówkę -en na -t, np. gemacht.
Jeśli czasownik okaże się nieregularny, to popełnisz błąd, ale w tym samym czasie wypowiesz się po niemiecku, rozmówca cię poprawi i nauczysz się jaka jest forma nieregularna czasownika, którego użyłeś.
Podaje zasady tworzenia czasowników nieregularnych tylko po to, abyś mógł nabrać pewnej świadomości zmian, które występują w rdzennej samogłosce czasowników nieregularnych. Z czasem intuicyjnie zaczniesz rozpoznawać te zasady i będziesz mógł przewidywać odmianę czasowików nieregularnych w Präteritum i Perfekt. Np. jeśli znasz: schreiben – schrieb – geschrieben to z bleiben zrobisz tak samo: bleiben – blieb – geblieben.
Schematy zmian rdzennej samogłoski czasowników:
1. ei – i – i | reiten | ritt | geritten | jeździć konno |
2. ei – ie – ie | bleiben | blieb | geblieben | zostawać |
3. ie – o – o | fliegen | flog | geflogen | latać |
4. i – a – o | beginnen | begann | begonnen | zaczynać |
5. i – a – u | finden | fand | gefunden | znaleźć |
6. e – a – o | sprechen | sprach | gesprochen | mówić |
7. e – a – e | geben | gab | gegeben | dawać |
8. e – o – o | heben | hob | gehoben | podnosić |
9. a – u -a | fahren | fuhr | gefahren | jechać |
10. a – ie – a | fallen | fiel | gefallen | upadać |
Jak uczyć się czasowników nieregularnych skutecznie?
- Grupowanie czasowników – Wiele czasowników nieregularnych tworzy, tak jak wspomniałem, logiczne grupy, np. finden – fand – gefunden, binden – band – gebunden. Warto je zapamiętywać w zestawach.
- Technika skojarzeń – Kojarzenie form z obrazami lub historiami ułatwia zapamiętywanie.
- Częste powtórki – Najlepiej w krótkich sesjach, ale regularnie.
- Tworzenie własnych zdań – Stosowanie czasowników w kontekście sprawia, że szybciej zapadają w pamięć.
- Nauka przez słuchanie i mówienie – Podcasty, piosenki i rozmowy pomagają oswoić się z naturalnym brzmieniem tych czasowników.
Lista czasowników nieregularnych do pobrania!
Aby ułatwić Ci naukę, przygotowałem listę najważniejszych czasowników nieregularnych wraz z ich odmianą i tłumaczeniem. Ponieważ częściej będziesz korzystał z formy Perfekt, przygotowałem tabelę, pomijając Präteritum. Pod poniżą tabelą znajdziesz link do pobrania listy w formacie PDF.
bezokolicznik | tłumaczenie | Partizip II | Czasownik posiłkowy |
befehlen | rozkazać | befohlen | haben |
backen | piec | gebacken | haben |
beginnen | zaczynać | begonnen | haben |
beißen | gryźć | gebissen | haben |
bewegen | nakłaniać | bewogen | haben |
biegen | giąć | gebogen | haben |
bieten | oferować | geboten | haben |
binden | wiązać | gebunden | haben |
bitten | prosić | gebeten | haben |
blasen | dmuchać | geblasen | haben |
bleiben | zostać | geblieben | sein |
braten | piec / smażyć | gebraten | haben |
brechen | łamać | gebrochen | haben |
brennen | palić się | gebrannt | haben |
bringen | przynosić | gebracht | haben |
denken | myśleć | gedacht | haben |
dürfen | móc | gedurft | haben |
empfangen | przyjąć | empfangen | haben |
empfehlen | polecić | empfohlen | haben |
erschrecken | przestraszyć się | erschrocken | sein |
essen | jeść | gegessen | haben |
fahren | jechać | gefahren | sein |
fallen | upadać | gefallen | sein |
fangen | chwytać | gefangen | haben |
finden | znajdować | gefunden | haben |
fliegen | latać | geflogen | sein |
fliehen | uciekać | geflohen | sein |
fließen | płynąć | geflossen | sein |
fressen | pożerać | gefressen | haben |
frieren | marznąć | gefroren | haben |
geben | dawać | gegeben | haben |
gehen | iść | gegangen | sein |
gewinnen | wygrać | gewonnen | haben |
gießen | lać | gegossen | haben |
graben | kopać | gegraben | haben |
greifen | chwytać | gegriffen | haben |
haben | mieć | gehabt | haben |
halten | trzymać | gehalten | haben |
hängen | wisieć | gehangen | haben |
heben | podnieść | gehoben | haben |
heißen | nazywać się | geheißen | haben |
helfen | pomagać | geholfen | haben |
kennen | znać | gekannt | haben |
klingen | brzmieć | geklungen | haben |
kommen | przychodzić | gekommen | sein |
können | móc | gekonnt | haben |
laden | ładować | geladen | haben |
lassen | zostawić | gelassen | haben |
laufen | biec | gelaufen | sein |
leiden | cierpieć | gelitten | haben |
leihen | pożyczać | geliehen | haben |
lesen | czytać | gelesen | haben |
liegen | leżeć | gelegen | haben |
lügen | kłamać | gelogen | haben |
messen | mierzyć | gemessen | haben |
mögen | lubić | gemocht | haben |
müssen | musieć | gemusst | haben |
nehmen | brać | genommen | haben |
nennen | nazywać | genannt | haben |
raten | radzić | geraten | haben |
reißen | rwać | gerissen | haben |
reiten | jeździć konno | geritten | sein |
rennen | pędzić | gerannt | sein |
riechen | wąchać | gerochen | haben |
rufen | wołać | gerufen | haben |
schaffen | stworzyć | geschaffen | haben |
scheiden | dzielić | geschieden | haben |
scheinen | świecić | geschienen | haben |
schieben | przesuwać | geschoben | haben |
schießen | strzelać | geschossen | haben |
schlafen | spać | geschlafen | haben |
schlagen | bić | geschlagen | haben |
schließen | zamykać | geschlossen | haben |
schmelzen | topnieć | geschmolzen | sein |
schneiden | ciąć | geschnitten | haben |
schreiben | pisać | geschrieben | haben |
schreien | krzyczeć | geschrien | haben |
schwimmen | pływać | geschwommen | sein |
sehen | widzieć | gesehen | haben |
sein | być | gewesen | sein |
senden | wysyłać | gesandt | haben |
singen | śpiewać | gesungen | haben |
sitzen | siedzieć | gesessen | haben |
sprechen | mówić | gesprochen | haben |
springen | skakać | gesprungen | sein |
stechen | kłuć | gestochen | haben |
stecken | tkwić | gesteckt | haben |
stehen | stać | gestanden | haben |
stehlen | kraść | gestohlen | haben |
steigen | wznosić się | gestiegen | sein |
sterben | umierać | gestorben | sein |
stinken | śmierdzieć | gestunken | haben |
streichen | skreślać | gestrichen | haben |
streiten | kłócić się | gestritten | haben |
tragen | nieść | getragen | haben |
treffen | spotykać | getroffen | haben |
treiben | pędzić | getrieben | haben |
trinken | pić | getrunken | haben |
tun | czynić | getan | haben |
verderben | psuć | verdorben | haben |
vergessen | zapominać | vergessen | haben |
verlieren | tracić | verloren | haben |
wachsen | rosnąć | gewachsen | sein |
waschen | prać / myć | gewaschen | haben |
werden | stawać się | geworden | sein |
werfen | rzucać | geworfen | haben |
wiegen | ważyć | gewogen | haben |
wissen | wiedzieć | gewusst | haben |
wollen | chcieć | gewollt | haben |
ziehen | ciągnąć | gezogen | haben |
Masz swoje sposoby na naukę czasowników nieregularnych? Podziel się nimi w komentarzu!